نحوه استفاده از نوار تفلون

در این مقاله به نحوه استفاده از نوار تفلون در تاسیسات و لوله کشی ساختمان میپردازیم . نوار آب بندی یا نوار تفلون از حنس پلی تترا فلویور اتیلن یا PTFE و با ضخامت 0075. میلی متر و عرض 12 میلی متر در طول های مختلف مثلا در حدود 10 متر تولید و به بازار عرضه میشود . البته اندازه دیگری هم با عرض , طول و ابعاد دیگری وجود دارد که برای استفاده در جاهای دیگری کاربرد دارد .

به غیر از نوار تفلون از تفلون مایع و سرب و کنف هم در آب بندی لوله کشی استفاده میشود و واژه plumbing که در انگلیسی به معنای لوله کشی میباشد از کلمه plumb (پلمب) به معنای سرب نشات گرفته شده است . البته ماده تفلون به خاطر تحمل حرارت و فشار بالا در صنایع دیگر هم کاربردهای فراوانی دارد .

در لوله کشی ساختمان کاربرد نوار تفلون در لوله کشی پکیج , آب مصرفی , شوفاژ ,  موتورخانه و نصب پمپ آب در نقاطی که  اتصالات دنده ای یا لوله های روزه دار و شیر الات ساختمانی بهداشتی به همدیگر متصل میشوند بوده و در نقاطی که فاقد دنده باشند , نوار تفلون کاربردی ندارد .

نحوه استفاده از نوار تفلون در لوله کشی ساختمان

نوار تفلون در لوله کشی ساختمان به روی اتصالات مغزی دار یا نر پیچیده میشود. جهت پیچیدن نوار تفلون به دور یک اتصال موافق جهت عقربه های ساعت بوده و در صورت رعایت نکردن این مساله , چیدمان نوار تفلون به هم خورده و احتمالا آب بندی لوله کشی نقض پیدا میکند. جهت پیچیدن نوار تفلون مهمترین مساله در نحوه استفاده از آن بوده و مساله دیگری که بایستی مدنظر قرار دهید این است که نوار تلفون در عریض ترین شکل ممکن یعنی همان 1 سانتی متر عرض به دور اتصال پیچیده شود , چرا که نازک شدن نوار تفلون باعث میشود که کارایی واقعی خود را از دست بدهد.

در هنگام پیچیدن نوار تفلون به دور مغزی لازم است که تحت کشش اینکار انجام شده و پیچیدن نوار تفلون شل انجام نشده و طوری انجام شود که در هر دور زدن , لبه های رزوه مشخص شده و تفلون به خورده دنده برود. اینکار تا زمانی انجام میشود که دنده ناپدید شود.

از لحاظ پیچیدن فرقی بین لوله کشی آب و گاز وجود نداشته و استاندارد نصب آنها یکسان میباشد.

چند دور نوار تفلون بپیچیم

از لحاظ تعداد دور پیچیدن نوار تفلون اعداد مختلفی از 10 تا 15 دور پیشنهاد میشود اما بخاطر ضخامت و کیفیت های مختلف نوار تفلون عدد دقیقی را نمی توان تاکید کرد فقط همین قدر بدانید که تا جایی نوار تفلون به دور اتصال پیچیده شود که دنده اتصال نر توسط چشم قابل تشخیص نباشد.

نکته دیگری که به خصوص در سایزهای بالای لوله کشی گالوانیزه بایستی رعایت شود , این است که قسمتهای پایینی اتصال نوار تفلون بیشتری نسبت به نوک اتصال پیچیده شود تا بعد از پیچیدن نوار تفلون اتصال به شکل مخروطی در بیاید . این کار باعث میشود که عمل آب بندی با حداکثر اطمینان انجام شود.

نکته دیگر اینکه در اتصالات  از جنس پلاستیک و فلز برنج نوار تفلون زیادی بکار نبرید زیرا این قطعات بخاطر استحکام کم توان فشار بالا را نداشته و دچار شکستگی میشوند.

مساله بعدی این است که در محلهایی که واشر برای آب بندی تعبیه شده است به هیچ وجه از نوار تفلون استفاده نشود ,  مگر اینکه بعد از نصب کردن اتصال مورد نظر , واشر به خوبی کار خود را انجام نداده و مجبور به استفاده از نوار تفلون شوید . مثلا در اتصال بین لوله و اتصالات در لوله کشی پنج لایه ممکن است , کاربرد نوار تفلون باعث ترکاندن اتصالات برنجی شود .

برای استکام بیشتر به خصوص در لوله کشی موتورخانه ها در قطرهای بالای لوله کشی میتوانید از خمیر لوله کشی پژوهش یا کمی گریس برای تثبیت نوار تفلون استفاده کنید .

در صورت عدم دسترسی به نوار تفلون استفاده از کنف یا نخ الیاف نازک در کنار خمیر و گریس ممکن است به شما برای آب بندی محل کمک کند . البته هیچ جایگزین مناسبی برای نوار تفلون بهتر است تفلون مایع نیست اما در شرایط خاص ممکن است به طور موقت کار شما را راه بیاندازد .

ویژگیهای نوار تفلون

عدم خوردگی در طی زمان به سبب استحکام بالا
قابل استفاده در محیطهای اسیدی، قلیایی، حلال ها و گازهای مختلف .
مقاومت در برابر فشار بالا تا 3000 PSI
دامنه وسیع دما از منفی 240 درجه  تا حرارت 260 درجه سانتی گراد
آب بندی خوب در سطوح ناهموار یا دچار خوردگی
آلوده نکردن آب در جریان و بهداشتی بودن آن .
قابل استفاده از شرایط اسید و بازی PH  1-14
استفاده از 100 درصد پی تی اف ای، بی اثر و مقاوم در برابر مواد شیمیایی .

انواع نوار تفلون

بسته به محل و نحوه استفاده نوار تفلون انواع مختلفی دارد. معمولا نوار تفلونهای معمولی به صورت نواری تولید و مصرف میشوند . اما نوار تفلون خمیری و تفلون مایع هم از انواع دیگر نوار تفلون به حساب می آیند.

رنگ بندی نوار تفلون هم در چند رنگ مختلف بوده که معمولا رنگ سفید و صورتی آن در لوله کشی آب و شوفاژ و نوار تفلون زرد برای استفاده در لوله کشی گاز مصرف میشوند.

از شناخته‌شده‌ترین برندهای نوار تفلن در ایران می‌توان به نوار تفلون تهران , آسیا طلایی ,  اصفهان , نور ، دنا، تاب ، و تولیدات چینی سیتکو sitco ، دنیکس denix، زاکو  و دی ان D.N اشاره نمود.

از لحاظ کیفیت بهترین نوار تفلون نوار تفلونی است که در روی یک سطح صاف با مالش دست, ریش ریش نشود. از هم گسیختگی نوار تفلون نشان دهنده مقاومت کم آن در برابر فشار و دمای بالاست.

نحوه استفاده از تفلون مایع

تفلون مایع یک مایع با غلظت مناسب برای آب بندی اتصالات لوله کشی است , راحتی و کیفیت مناسب به گونه ای است که برای مصرف کننده عادی هم کار را راحت کرده است و با زدن کمی تفلون مایع به صورت طولی به اتصال در هنگام آچارکشی بین کلیه سطوح پخش شده و عمل آب بندی انحام میشود . عدم مقاومت اتصال در استفاده از تفلون مایع باعث میشود که در بسیاری از موارد حتی بدون آچار لوله کشی هم بتوانید عمل آب بندی اتصال را انجام دهید .

از معایب تلفون مایع این است که هنگام بازکردن اتصال ممکن است کمی با مشکل مواجه شوید . قیمت تفلون مایع هم نسبت به نوار تفلون و خمیر کنف بالاتر است اما با مصرف درست میتوان بکارگیری آنرا توجیه نمود . برای اتصالات سایز تا 1 اینچ نیم گرم و تا 2 اینچ استفاده از 1 گرم نوار تفلون مایع کافی به نظر میرسد .

جایگزین نوار تفلون

خمیر و کنف از قدیم الایام برای آب بندی لوله کشی های دنده ای استفاده میشده است . البته کنف به همراه سرب در لوله کشی فاضلاب چدنی نیز کاربردهای فراوانی دارد . کنف با جذب آب متورم شده و عمل آب بندی را انجام میدهد . وظیفه خمیر نیز علاوه بر آب بندی جزیی , ثابت نگه داشتن الیاف کنف در سرجای خود میباشد .

کاربرد این دو نیز با مالیدن مقداری خمیر به روی دنده و سپس پیچیدن کنف روی آن و دو مرتبه مالیدن خمیر روی لایه های کنف میباشد . در سایزهای بالا به خصوص در لوله کشی موتورخانه ها , برخی از همکاران تاسیسات کار مقداری نوار تفلون دور کنف میپیچند .

این روش استفاده بخاطر تورم کنف نشتی های ریز احتمالی را نیز پوشش میدهند , و از لحاظ اقتصادی نسبت به مصرف نوار تفلون به نفع شماست .

اما عیب این روش این است که  عمل آب بندی کمی با تاخیر انجام شده و در ضمن در اتصالات برنجی نمیتوان استفاده کرد , چرا که تورم کنف باعث ترکاندن اتصالات برنجی میشود . در ضمن بکارگیری این روش حوصله و مهارت ویژه ای طلب میکند . در ضمن این روش بخاطر حجم بالای کنف مقاومت بالایی در مقابل پیچیدن دارد و آچار و ابزار لوله کشی مخصوص خود را طلب میکند .

جهت پیچیدن کنف نیز موافق با بستن اتصال و عقربه های ساعت است .

چرا محل اتصالات سیفون احتیاج به نوار تفلون ندارد

به دلیل اینکه در جایی که واشر وجود دارد, استفاده از نوار تفلون نه تنها باعث آب بندی نمیشود, بلکه موجب ترکاندن قطعات پلاستیکی میشود.