مخزن تحت فشار چیست
مخزن تحت فشار چیست ؟
کاربرد و نحوه انتخاب و خرید مناسب مخزن تحت فشار یکی از سوالاتی است که بسیاری از ساکنین و به خصوص مدیران , سازندگان و حتی مجریان تاسیسات لوله کشی ساختمان همواره با آن مواجه هستند و اینکه چه اندازه و چه برندی برای ساختمان خود تهیه کنند را در ادامه با یکدیگر بررسی میکنیم .
در هنگام نصب پمپ آب خانگی یا سایر اماکن مخزن تحت فشار جهت کنترل فشار آب نصب میگردد . منبع تحت فشار باعث میشود که پمپ آب به صورت اتوماتیک روشن شده و باز کردن یک شیر آب به مدت کوتاه استارت نخورد . این مساله علاوه بر کاهش استهلاک پمپ آب , سبب صرفه جویی در مصرف برق میگردد .
تصور کنید که شما قصد دارید که 1 لیوان آب از شیر پر کنید , اگر در سیستم پمپ آبرسانی شما مخزن تخت فشار نصب نشده باشد , پمپ آب بلافاصله روشن شده و بعد از بسته شدن شیر خاموش میشود , این مساله روشن و خاموش شدن مجدد فشار بسیاری را به پمپ وارد کرده و تعدد آن علاوه بر خرابی پمپ باعث افزایش مصرف برق میگردد .
در کنار این دو مزیت نیروی وارد شده در حین روشن و خاموش شدن پمپ به سیستم لوله کشی و قطعات پمپ عمر آنها را نیز با مهار ضربات وارد شده به طور فزاینده ای کاهش میدهد . علاوه بر مزایای بالا در نحوه عملکرد پمپ , منبع تحت فشار با کم کردن تعداد روشن و خاموش کردن پمپ , آلودگی صوتی تولید شده توسط پمپ را نیز به شدت کاهش میدهند و همین مورد را شاید بتوان برای استفاده از آن کافی دانست .
در واقع تصور استفاده از پمپ آب بدون مخزن تحت فشار بسیار مشکل است , چرا که میتوان مخازن تحت فشار را بخشی از متعلقات اصلی پمپ دانست .
انواع مخزن تحت فشار
1 – منبع تحت فشار دیافراگمی
2 – منبع تحت فشار تیوپی
این منابع بسته به ظرفیت خود همیشه مقداری از آب را با فشار تنظیم شده در خود ذخیره داشته تا با هر باز و بسته شدن شیر آب در ساختمان لازم نباشد تا پمپ آب راه اندازی شود . معمولا هر چه اندازه مخزن تحت فشار بیشتر باشد به پمپ فشار کمتری وارد می شود. بر اساس تجربه و بررسی های انجام شده , حجم مخزن تحت فشار به ازای هر 100 متر مربع را بین 20 تا 25 لیتر مناسب بوده که البته با افزایش تعداد واحدها ممکن است سبت مذکور کاهش پیدا کند . در حال حاضر منبع یا مخزن تحت فشار در دو مدل تیوپی و مدل دیافراگمی تولید و استفاده می شوند .
منبع تحت فشار دیافراگمی
در این نوع منبع پرده ای لاستیکی ، بین هوا و آب در داخل مخزن وجود دارد و داخل مخزن را به دو بخش هوای فشرده و حاوی آب تقسیم می کند.
روی قسمت هوای فشرده یک شیر نصب شده که توسط آن هوای پر فشار وارد مخزن می شود. در بخش دارای آب هم خروجی ای وجود دارد که به پمپ وصل می شود .
هنگامی که پمپ استارت میکند فشار هوای پشت آن بالا رفته و وقتی به فشار مورد نظر رسید پمپ اتوماتیک از کار میفتد . و در هنگام مصرف آب دیافراگم دوباره به حالت اولیه باز می گردد.
این نوع منابع از لحاظ طول عمر ، دوام بسیار بیشتری نسبت به مخازن تیوپی دارند. متریال ساخته شده این تانک ها از جنس فولاد یا فایبرگلاس هستند .
منبع تحت فشار فولادی ارزان تر است و احتیاج کمتری به سرویس دارد که دیافراگمی هم داخل آن تعبیه شده است .
منبع تحت فشار تیوپی
مخازن تحت فشار تیوپی دارای یک تیوپ هوا هستند که درون مخزن آب قرار دارد , که همواره آب سیستم را تحت فشار میگذارد .
مشخصات مخزن تحت فشار
مخازن تحت فشار دارای پارامترهای مشخصی بوده که در هنگام خرید و تهیه بسته به نیاز بایستی به آنها دقت نمود .
Vt = حجم مخزن دیافراگمی
Qm = دبی آب متر مکعب بر ساعت
P1 = فشار بیشینه
P2 = فشار کمینه
Z = حداکثر تعداد دفعاتی که الکتروپمپ روشن و خاموش میشود .
یکی از اشتباهات رایج در برخی از تاسیسات کاران و فروشندگان این است که منبع تیوپی را هم منبع دیافراگمی اطلاق میکنند .
مخزن تحت فشار چیست
منابع تحت فشار پمپ آب با اسامی دیگری جمله منبع انبساط یا مخزن تحت فشار یا منبع دیافراگمی پمپ نیز نامیده میشوند . این منابع تحت فشار در سایزهای متفاوتی تولید عرضه می گردند . مکانیسم عملکرد مخزن تحت فشار یا منبع دیافراگمی بدین ترتیب که به علت وجود تیوپ منبع تحت فشار، مقدار مشخصی هوا فشرده میشود و آب توسط این فشار هوا به داخل لوله کشی ارسال میگردد .در این لحظه آبی که با فشار بالا در مخزن تحت فشار قرار دارد , به صورت آنی در لحظه ای که شیر باز میشود , تخلیه میگردد . و اگر شیر آب بیش از میزانی که منبع تحت فشار ذخیره نموده باز شود , پمپ استارت نموده و آب مورد نیاز را تامین می کند.فشاری که در منبع تحت فشار در نظر گرفته می شود بستگی به پارامترهایی مانند متراژ ساختمان، تعداد طبقات و تعداد شیرالات مصرفی دارد . بهتر است برای نصب پمپ های خانگی منبع دیافراگمی استفاده شود. ویژگی استفاده از این منابع این است که موجب کم شدن استهلاک پمپ شده و همچنین فشار لازم برای خروجی آب تامین می گردد. منبع تحت فشار پمپ آب در سایزهای مختلفی در بازار موجود می باشند. این منابع از 25 تا 2000 لیتری برای کاربردهای مختلف از جمله مصارف خانگی , بوستر پمپ های آبیاری ، آتشنشانی و در پمپ های صنعتی استفاده می شوند. همچنین به جهت کم شدن در تعداد اتومات کردن پمپ و ممانعت از انبساط آب استفاده می گردند .
تنظیم فشار منبع تحت فشار
فشار گاز نیتروژن و هوای فشرده در مخازن تحت فشار به فاکتورهایی از جمله ارتفاع ساختمان، تعداد واحدها و متراژ آن ها، سایز لوله کشی خروجی پمپ بستگی دارد. این فشار معمولا بین 20 تا 45 psi یا 1.4 تا 3 بار است. فشار منبع تحت فشار قبل از متصل شدن به سیستم لوله کشی باید حدود psi 2 یا بیشتر از 10 درصد کمتر از فشار استارت پمپ باشد.
اگر فشار هوای مخزن تحت فشار کمتر از میزان استاندارد باشد، موجب ساییده شدن تیوپ به بدنه مخزن شده و احتمالا پاره شدن آن میشود . فشار کم باعث پر شدن بیش از حد آب در تیوپ شده و به دلیل فشار کم هوا در بالای آن ، پمپ مکررا روشن و خاموش می شود که این امر باعث داغ شدن و در نهایت سوختن پمپ را به همراه دارد. از طرف دیگر اگر فشار هوا بیش از حد باشد، سهم آب موجود در تانک کم شده و روشن و خاموش شدن بیش از حد پمپ به آن آسیب می رساند. همچنین نصب غیراصولی و نا تراز منابع تحت فشار سبب سایش و پارگی تیوپ می گردد .
البته در برخی موارد زنگ زدگی ها داخلی و ایجاد زواید داخلی منبع به خصوص در منابع بی کیفیت نیز موجب تکرار در پاره شدن تیوپ منبع شود که در این صورت چاره ای جز از بین بردن زواید یا تعویض مخزن تحت فشار نیست .
روشهای جلوگیری از خراب شدن منبع تحت فشار
- استفاده و نصب منبع ذخیره آب قبل از پمپ
- تنظیم صحیح فشار مخزن تحت فشار
- از بین بردن زواید و ناصافی های سطح داخلی منبع
- استفاده از منبع تحت فشار با اندازه مناسب با پمپ و کارکرد
- نصب منبع تحت فشار به صورت تراز و ثابت نمودن آن
- خشک بودن محل نصب و مرطوب نبودن محیط
- استفاده از لرزه گیر برای نصب و قرار دادن منبع روی یک منجید
- استفاده از فیلتر برای جلوگیری از ذرات جامد همراه با آب به منبع
- تنظیم صحیح کلید اتوماتیک یا پرشر سوییچ پمپ
سوالات متداول در مورد مخزن تحت فشار
- استفاده از منبع تحت فشار بزرگ باعث افزایش فشار آب میشود ؟
به هیچ وجه , چرا که کار افزایش فشار برعهده پمپ است و انتخاب مخزن تحت فشار بزرکتر باعث افزایش فشار آب ساختمان نخواهد شد . مخازن دیافراگمی و تیوپی تنها مقدار مشخصی آب را در خود ذخیره می کنند و از روشن و خاموش شدن پمپ در مقاطع زمانی کم جلوگیری کرده و همچنین مصرف برق را کم میکنند. از طرفی هرچه پمپ آب قدرت بیشتری داشته باشد، فشار بیشتری به تیوپ منبع انبساط وارد کرده و اگر منبع تحت فشار را کوچک انتخاب کنیم احتمال دارد تیوپ داخل آن بترکد.
- از کجا مطمین شویم که تیوپ منبع ترکیده است ؟
وقتی پمپ در فشار حداکثری خود است، شیر هواگیری بالای منبع تحت فشار که معمولا یک شیر سوزنی با درپوش است را باز کرده و پین شیر سوزنی را فشار میدهیم . در صورتیکه تنها هوا از آن خارج شود ، تیوپ به احتمال زیاد سالم است و اگر آب و هوا خارج گردد، تیوپ سوراخ شده و باید با یک تیوپ سالم مطابق ابعاد خود جایگزین شود .
اگر هنگام استفاده از شیرآلات همراه آب ، هوا هم بود ممکن است بر اثر پارگی تیوپ هوا وارد آب لوله کشی شده باشد .
- تفاوت منبع تیوپی و منبع دیافراگمی
برخی افراد از منابع تحت فشار تیوپی یا بالونی به عنوان منبع انبساط بسته دیافراگمی نام می برند . منابع تحت فشار دیافراگمی شامل یک دیافراگم صاف لاستیکی هستند که به دیواره مخزن می چسبد . در حالی که منبع تیوپ دار یک تیوپ بیضی شکل از که در قسمت قاعده منبع قرار دارد .
- منظور از منبع تحت فشار با شارژ اولیه چیست؟
منبع انبساط بسته با شارژ اولیه همان منابع تحت فشار تیوپی هستند، که جنس تیوپ آن لاستیک است . برخی از انواع منبع تیوپ دار به عنوان منبع انبساط بسته در سیستمهای موتورخانه شوفاژ مرکزی نیز مورد استفاده قرار میگیرند .
برندهای منبع تحت فشار
بهترین مارک مخزن تحت فشار را باید زیلمنت دانست , البته به دلیل قیمت بالای آن میتوان از برند هاماک , آکوا , دیزل ساز , مهرافروز , وارم , گراندفوس , سیم و پنتاکس نیز نام برد .
دیدگاهتان را بنویسید